(Dân trí) – Stress la môt phan ưng tư nhiên cua cơ thê trươc sư đe doa va cung la nguyên nhân cua nhiêu loai bênh tât trong xa hôi hiên đai. No chiêm tơi môt nưa sô ly do tơi phong kham va theo cac chuyên gia, rât hiêm ngươi co ky năng đê ưng pho.
Stress la kêt qua cua tinh trang qua tai trong cơ thê
Tai sao chung ta cam thây stress?
Phan ưng stress cua cơ thê hoat đông giông như thiêt bi bao đông ô tô. No đươc thiêt kê đê ưng pho vơi sư xuât hiên đôt ngôt cua môt nguy hiêm nao đo. Thay vi dung tiêng đông, hê thông canh bao nôi bô thông bao băng cach tao ra nhưng phan ưng hoa hoc trong cơ thê.
Hê thông thân kinh giao cam se tăng tiêt cortisol va adrenaline vao tim, tuân hoan mau va ôxy tăng lên ơ chân va tay, tao ra phan ưng “săn sang chiên đâu” cho phep chung ta đôi đâu hay thoat khoi sư nguy hiêm.
Chung ta không thê sông ma không co no bơi vi đo se la phi thưc tê va nguy hiêm – như đi bô trong rưng ma không hê sơ hai trươc cac dâu hiêu cho thây sư co măt cua thu dư. Tuy nhiên, nêu thiêt bi bao đông nay qua dê dai hoăc bi “vô hiêu hoa” thi không chi khiên chung ta sao lang ma no con khiên chung ta trơ nên điên điên.
Khi hê thân kinh giao cam (PNS) cân băng, ban se đươc “nghi ngơi va tiêu hoa tôt” – ha huyêt ap va thưc ăn se đươc tiêu hoa. “Cac thư gian tư nhiên” nay cung giup lam mêm cơ băp nhơ lương endorphin tăng tiêt, cơ thê đươc giam đau tư nhiên.
“Tinh trang stress” la kêt qua cua môt hê thông (phan ưng stress) phai lam viêc qua sưc va môt hê thông khac (thư gian tư nhiên) không đươc sư dung đây đu.
Dươi đây la nhưng cach giup ban điêu chinh lai hê thông stress đê co lơi cho sưc khoe. 2 nguyên tăc chinh la hoc cach lam sang ro nguyên nhân gây stress va hoc cach kich hoat hê thông giam stress tư nhiên cua cơ thê.
Kiêm soat phan ưng stress như thê nao?
Yêu tô gây stress co thê xuât hiên vao bât ky thơi điêm nao trong ngay, co thê la tăc đương, môt cuôc tranh luân không co hôi kêt, nhưng hê thân kinh thương không phân biêt đươc môt sư đe doa vê thê lưc hay tinh thân hay cam xuc…
Tât ca đêu khiên nao bô tao ra phan ưng chung la san xuât nhiêu adrenaline va cortisol vao mau. Đây la ly do tai sao ban không cân phai thay đôi nhưng tinh huông bên ngoai, chăng han như cac môi quan hê, công viêc đê kiêm soat stress. Điêu quan trong la thay đôi nhân thưc va lam sang to nguyên nhân gây stress. Khi đo, phan ưng cung se thay đôi theo.
“Nghiên” stress
Ban đang văt kiêt minh cho công viêc? Ban chi tim thây chinh minh trong guông quay công viêc vơi cam giac lam đê duy tri va luôn trong tinh trang gia ngay co 36-48 tiêng…. Nêu đang ơ trang thai như vây thi hăn ban đang thuôc nhom “chu nghia bân rôn”.
Thinh thoang, co nhưng ngươi cam thây cân đươc lam viêc moi thơi điêm bơi vi ho cân tiên hay muôn trôn tranh sư buôn chan. Ho không co thơi gian cho sư nghi ngơi, phuc hôi cơ ban, tôi quan trong. Ho say sưa trong cam giac phân chân xuât phat tư cac chât hoa hoc san sinh trong nao bô như môt phan ưng cua stress.
La nhưng cuôc chay nươc rut, không phai chay đương trương
Chuyên gia tâm ly hoc thê thao hang đâu Jim Loehr cho biêt: Đê trơ thanh ngươi đưng đâu trong bât ky linh vưc nao, ban cung cân phai biêt cach tai tao năng lương cua ban thân (bao gôm thê lưc, cam xuc, tinh thân va tâm hôn).
Hê thông năng lương trong cơ thê chung ta chi hoat đông tôt nhât khi chung ta bât-tăt no chu đông.
Phep ân du ma Loehr sư dung ơ đây la: “Cuôc sông không phai la môt cuôc chay đua đương trương ma no la môt loat cac quang chay nươc rut”.
Đây la nguyên ly tiêu hao năng lương tôi đa theo chu ky dưa trên sư hôi phuc. Điêu nay co nghia, nêu biêt danh thơi gian nghi ngơi, ban se đat đươc kêt qua tôt hơn ơ công viêc tiêp sau đo.
No giông như khi đi nghi, ban tân hương năng âm, biên xanh, ca cơ thê, tư đâu tơi chân đươc thư gian hoan toan. Đê khi trơ ve nha, ban tương tương minh đang tăm năng trên bai biên. Luc nay hê thân kinh se không thê phân biêt đươc hiên thưc va sư tương tương.
Nhân Ha
