Theo số liệu thống kê của GLOBOCAN năm 2020, ung thư gan ở Việt Nam đứng hàng đầu về tỷ lệ mắc và tử vong.
Một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên là Việt Nam nằm trong vùng dịch tễ có tỉ lệ viêm gan B, viêm gan C cao, xơ gan do nhiễm virus viêm gan B, C cao. Bên cạnh đó, ở Việt Nam, có nhiều nam giới lạm dụng rượu dẫn tới xơ gan do rượu.
Ths.BS Nguyễn Duy Thịnh, phụ trách đơn vị can thiệp, Khoa Chẩn đoán hình ảnh (Bệnh viện Thanh Nhàn), cho biết thời gian gần đây bác sĩ tiếp nhận khá nhiều bệnh nhân mắc ung thư gan vào viện trong tình huống cấp cứu khối ung thư gan bị vỡ.
Đặc biệt là trong 2 năm đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, số bệnh nhân ung thư gan bị vỡ gan tăng lên do bệnh nhân ngại tới viện khám sức khoẻ. Đa phần các trường này đều có tiền sử viêm gan virus B không được theo dõi thường xuyên, nhập viện phát hiện ung thư gan vỡ.
Mới đây, bác sĩ Thịnh tiếp nhận bệnh nhân ngoài 40 tuổi nhập viện do đau bụng dữ dội. Bệnh nhân được chẩn đoán vỡ khối u gan trên nền viêm gan virus. Bệnh nhân đã được can thiệp nút mạch cấp cứu ngay sau đó. Kết quả xét nghiệm và chụp cắt lớp vi tính khẳng định bệnh nhân mắc ung thư gan.
Bệnh nhân chia sẻ ở nhà không có triệu chứng và cũng không đi khám sức khoẻ định kỳ. Khi biết mắc ung thư gan, khối u đã vỡ, bệnh nhân đã rất bất ngờ. Ung thư gan ở giai đoạn sớm gần như không có triệu chứng. Do vậy, các bệnh nhân được phát hiện ung thư gan ở giai đoạn sớm thường là do tình cờ siêu âm hoặc xét nghiệm chất chỉ điểm khối u trong máu thấy tăng cao bất thường.
Bác sĩ Thịnh đang can thiệp cho một bệnh nhân.
Ung thư gan có triệu chứng rõ ràng thì thường đã ở giai đoạn không còn sớm nữa. Triệu chứng điển hình gặp ở đa số bệnh nhân là đau tức hạ sườn phải, mệt mỏi, chán ăn.
Ở giai đoạn tiến triển muộn hơn, người bệnh sẽ đau tăng ở vùng hạ sườn phải và có tình trạng gan to, vàng da, vàng mắt, bụng chướng do có dịch ổ bụng…
Bác sĩ Thịnh cho biết đối tượng có nguy cơ cao mắc ung thư gan là người xơ gan do nhiễm viêm gan virus B, viêm gan virus C, hoặc bệnh nhân xơ gan do rượu, gan nhiễm mỡ, nhiễm độc aflatoxin. Với những bệnh nhân thuộc nhóm nguy cơ cao mắc ung thư gan cần phải tầm soát định kỳ bằng siêu âm ổ bụng và xét nghiệm chất chỉ điểm khối u trong máu.
PGS.TS.BS Bùi Hữu Hoàng, Trưởng khoa Tiêu hoá, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết ung thư gan là căn bệnh phổ biến trên thế giới. Ung thư gan có tỷ lệ tử vong rất cao do diễn diễn biến âm thầm, đa số phát hiện muộn. Điều quan trọng nhất trong điều trị ung thư gan là phải phát hiện sớm.
Ở Châu Á, tần suất mắc mới ung thư gan và xơ gan ở đối tượng trước 35-40 tuổi khá thấp, nhưng sau đó tăng nhanh theo cấp số nhân.
Bác sĩ Hoàng cho biết theo dõi định kỳ sẽ sớm phát hiện được tình trạng ung thư gan. Ở nhóm bệnh nhân có nguy cơ cao sẽ được bác sĩ khuyến cáo tầm soát 3-6 tháng/lần.
Theo bác sĩ Hoàng, để phát hiện ung thư gan có thể làm xét nghiệm siêu âm ổ bụng, không quá đắt tiền. Đối với nhóm người có nguy cơ cao bác sĩ sẽ chỉ định làm thêm xét nghiệm AFP do tế bào ung thư tiết ra.
Chuyên gia tiêu hóa cho biết cách phòng ngừa ung thư gan tốt nhất là đi kiểm tra sức khỏe định kỳ. Nếu có bệnh gan thì phải điều trị dứt điểm và quản lý bệnh để không tiến triển thành ung thư gan.
